Kiến thức trắc địa

GIS LÀ GÌ? ỨNG DỤNG TRONG CÁC NGÀNH

GIS LÀ GÌ?

GIS là viết tắt của Geographic Information System. Nó là một tập hợp phần mềm máy tính và thông tin được sử dụng để xem, phân tích, quản lý và hiển thị dữ liệu địa lý.

Nói chung, nó cho phép người dùng tìm kiếm thông tin về các khu vực địa lý cụ thể, phân tích thông tin không gian, chỉnh sửa dữ liệu và tạo bản đồ, biểu đồ và báo cáo hiển thị cho người dùng kết quả dưới dạng trực quan.

GIS giúp người dùng tìm câu trả lời cho câu hỏi của họ và giải quyết vấn đề bằng cách trình bày dữ liệu theo những cách trực quan đơn giản.

ƯU ĐIỂM CỦA GIS LÀ GÌ?

Những lợi thế của việc sử dụng hệ thống thông tin địa lý bao gồm:

  • Cải thiện việc ra quyết định – các quyết định được thực hiện dễ dàng hơn vì thông tin cụ thể và chi tiết được trình bày về một hoặc nhiều địa điểm.
  • Giảm chi phí và tăng hiệu quả – đặc biệt là liên quan đến lịch trình bảo trì, chuyển động của đội xe hoặc sắp xếp thời gian biểu.
  • Giao tiếp được cải thiện giữa bất kỳ tổ chức hoặc phòng ban liên quan nào vì tất cả mọi người đều dễ dàng hiểu được định dạng trực quan.
  • Lưu trữ hồ sơ dễ dàng – các thay đổi địa lý được GIS dễ dàng ghi lại cho những người chịu trách nhiệm ghi lại các thay đổi.
  • Quản lý về mặt địa lý – biết những gì đang và sẽ xảy ra trong một không gian địa lý để lập kế hoạch hành động.

GIS ĐƯỢC SỬ DỤNG NHƯ THẾ NÀO?

Nó cho phép mọi người nhìn thế giới theo một cách khác bằng cách lập bản đồ vị trí và số lượng của mọi thứ, lập bản đồ mật độ người và đồ vật và lập bản đồ bất kỳ thay đổi nào xảy ra. GIS cũng cho phép chúng tôi tìm hiểu những gì đang xảy ra bên trong một khu vực cụ thể hoặc gần một khu vực cụ thể.

Cụ thể hơn, GIS được sử dụng thông qua:

  • Địa lý Môi trường – để phân tích tác động của con người đối với môi trường.
  • Địa lý Vật lý – để nghiên cứu các yếu tố của khí quyển, sinh quyển và địa quyển.
  • Hệ thống thông tin quản lý khẩn cấp – để cung cấp dữ liệu thời gian thực cho người ứng cứu khẩn cấp về bố cục địa lý.
  • Địa lý Sức khỏe – sử dụng thông tin địa lý để nghiên cứu các vấn đề liên quan đến sức khỏe như bệnh tật và ốm đau.
  • Địa lý Kinh tế – để nghiên cứu các hoạt động kinh tế trên khắp trái đất.
  • Địa lý Giao thông vận tải – để điều tra các tương tác không gian của con người hoặc sự vật.

MỘT SỐ LỊCH SỬ

GIS được liên kết chặt chẽ với lịch sử địa lý, bản đồ và khoa học máy tính. GIS vi tính hóa hiện đại mà chúng ta biết ngày nay là do Roger Tomlinson tạo ra . Ông được tặng danh hiệu ‘cha đẻ của GIS’ do ông đã tạo ra Hệ thống Địa lý Canada vào những năm 1960 khi làm việc cho Chính phủ Canada. Đây là hệ thống thông tin địa lý được vi tính hóa đầu tiên trên thế giới.

Năm 1969 Jack Dangermond thành lập ESRI (Viện Nghiên cứu Hệ thống Môi trường) để thực hiện phân tích sử dụng đất. Ngày nay nó là nhà phát triển phần mềm GIS lớn nhất trên thế giới.

Ứng dụng của GIS trong các ngành

Vì GIS được thiết kế như một hệ thống chung để quản lý dữ liệu không gian, nó có rất nhiều ứng dụng trong việc phát triển đô thị và môi trường tự nhiên như là: quy hoạch đô thị, quản lý nhân lực, nông nghiệp, điều hành hệ thống công ích, lộ trình, nhân khẩu, bản đồ, giám sát vùng biển, cứu hoả và bệnh tật. Trong phần lớn lĩnh vực này, GIS đóng vai trò như là một công cụ hỗ trợ quyết định cho việc lập kế hoạch hoạt động.

3.1 Ứng dụng GIS trong Môi trường

Theo những chuyên gia GIS kinh nghiệm nhất thì có rất nhiều ứng dụng đã phát triển trong những tổ chức quan tâm đến môi trường. Với mức đơn giản nhất thì người dùng sử dụng GIS để đánh giá môi trường, ví dụ như vị trí và thuộc tính của cây rừng.Ứng dụng GIS với mức phức tạp hơn là dùng khả năng phân tích của GIS để mô hình hóa các tiến trình xói mòn đất sư lan truyền ô nhiễm trong môi trường khí hay nước, hoặc sự phản ứng của một lưu vực sông dưới sự ảnh hưởng của một trận mưa lớn. Nếu những dữ liệu thu thập gắn liền với đối tượng vùng và ứng dụng sử dụng các chức năng phân tích phức tạp thì mô hình dữ liệu dạng ảnh (raster) có khuynh hướng chiếm ưu thế.

3.2. Ứng dụng GIS trong Khí tượng thuỷ văn

Trong lĩnh vực này GIS được dùng như là một hệ thống đáp ứng nhanh, phục vụ chống thiên tai như lũ quét ở vùng hạ lưu, xác định tâm bão, dự đoán các luồng chảy, xác định mức độ ngập lụt, từ đó đưa ra các biện pháp phòng chống kịp thời… vì những ứng dụng này mang tính phân tích phức tạp nên mô hình dữ liệu không gian dạng ảnh (raster) chiếm ưu thế

3.3. Ứng dụng GIS trong Nông nghiệp, quản lý đất đai

Những ứng dụng đặc trưng: Giám sát thu hoạch, hệ thống quản lý đất đai, dự báo về hàng hoá, nghiên cứu về đất trồng, kế hoạch tưới tiêu, kiểm tra nguồn nước.

3.4. Ứng dụng GIS trong Dịch vụ tài chính

GIS được sử dụng trong lĩnh vực dịch vụ tài chính tương tự như là một ứng dụng đơn lẻ. Nó đã từng được áp dụng cho việc xác định vị trí những chi nhánh mới của Ngân hàng. Hiện nay việc sử dụng GIS đang tăng lên trong lĩnh vực này, nó là một công cụ đánh giá rủi ro và mục đích bảo hiểm, xác định với độ chính xác cao hơn những khu vực có độ rủi ro lớn nhất hay thấp nhất. Lĩnh vực này đòi hỏi những dữ liệu cơ sở khác nhau như là hình thức vi phạm luật pháp, địa chất học, thời tiết và giá trị tài sản

3.5. Ứng dụng GIS trong Y tế

Ngoại trừ những ứng dụng đánh gía, quản lý mà GIS hay được dùng, GIS còn có thể áp dụng trong lĩnh vực y tế. Ví dụ như, nó chỉ ra được lộ trình nhanh nhất giữa vị trí hiện tại của xe cấp cứu và bệnh nhân cần cấp cứu, dựa trên cơ sở dữ liệu giao thông. GIS cũng có thể được sử dụng như là một công cụ nghiên cứu dịch bệnh để phân tích nguyên nhân bộc phát và lây lan bệnh tật trong cộng đồng.

3.6. Ứng dụng GIS cho Chính quyền địa phương

Chính quyền địa phương là một trong những lĩnh vực ứng dụng rộng lớn nhất của GIS, bởi vì đây là một tổ chức sử dụng dữ liệu không gian nhiều nhất. Tất cả các cơ quan của chính quyền địa phương có thể có lợi từ GIS. GIS có thể được sử dụng trong việc tìm kiếm và quản lý thửa đất, thay thế cho việc hồ sơ giấy tờ hiện hành. Nhà cầm quyền địa phương cũng có thể sử dụng GIS trong việc bảo dưỡng nhà cửa và đường giao thông. GIS còn được sử dụng trong các trung tâm điều khiển và quản lý các tình huống khẩn cấp.

3.7. Ứng dụng GIS trong thị trường Bán lẻ

Phần lớn siêu thị vùng ngoại ô được xác định vị trí với sự trợ giúp của GIS. GIS thường lưu trữ những dữ liệu về kinh tế-xã hội của khách hàng trong một vùng nào đó. Một vùng thích hợp cho việc xây dựng môt siêu thị có thể được tính toán bởi thời gian đi đến siêu thị, và mô hình hoá ảnh hưởng của những siêu thị cạnh tranh. GIS cũng được dùng cho việc quản lý tài sản và tìm đường phân phối hàng ngắn nhất.

3.8. Ứng dụng GIS trong Giao thông

GIS có khả năng ứng dụng đáng kể trong lĩnh vực vận tải. Việc lập kế hoạch và duy trì cở sở hạ tầng giao thông rõ ràng là một ứng dụng thiết thực, nhưng giờ đây có sự quan tâm đến một lĩnh vực mới là ứng dụng định vị trong vận tải hàng hải, và hải đồ điện tử. Loại hình đặc trưng này đòi hỏi sự hỗ trợ của GIS.

3.9. Ứng dụng GIS cho Các dịch vụ điện, nước, gas, điện thoại…

Những công ty trong lĩnh vực này là những người dùng GIS linh hoạt nhất, GIS được dùng để xây dựng những cơ sở dữ liệu là cái thường là nhân tố của chiến lược công nghệ thông tin của các công ty trong lĩnh vự này. Dữ liệu vecto thường được dùng trong các lĩnh vực này. những ứng dụng lớn nhất trong lĩnh vực này là Automated Mapping và Facility Management (AM-FM). AM-FM được dùng để quản lý các đặc điểm và vị trí của các cáp, valve… Những ứng dụng này đòi hỏi những bản đồ số với độ chính xác cao.

Một tổ chức dù có nhiệm vụ là lập kế hoạch và bảo dưỡng mạng lưới vận chuyền hay là cung cấp các dịch vụ về nhân lực, hỗ trợ cho các chương trình an toàn công cộng và hỗ trợ trong các trường hợp khẩn cấp, hoặc bảo vệ môi trường, thì công nghệ GIS luôn đóng vai trò cốt yếu bằng cách giúp cho việc quản lý và sử dụng thông tin địa lý một cách hiệu quả nhằm đáp ứng các yêu cầu hoạt động và mục đích chương trình của tổ chức đó.

Trả lời

Facebook (24h/7)
Zalo (24h/7)
0902129699 (24h/7)
Home